Beatrix ziekenhuis verduurzaamt dankzij unieke oplossing met CXWF warmtepompen en WKO

Uitdaging

Het Beatrix ziekenhuis in Gorinchem, onderdeel van de Rivas Zorggroep, stond voor een moeilijke opgave bij de verduurzaming van de klimaatinstallaties.

De veertig jaar oude (!) Trane koelmachines en een niet goed werkend koudeopslagsysteem haalden een ondermaats rendement. En wegens capaciteitsgebrek was in het seizoen huurkoeling nodig, waardoor de kosten voor koeling nog verder opliepen. Drie grote stoomketels zorgen voor verwarming en de hoge gasprijzen maken ook wat dit betreft verduurzaming urgent.

Oude Trane machine in het Rivas ziekenhuis

Naast het vinden van budget voor de verduurzamingsoperatie, was ook het bedenken van een haalbare technische oplossing een uitdaging. Er was een koelsysteem met koudeopslag in de bodem, er waren twee gekoeldwatersystemen en delen van het ziekenhuis waren voorbereid op lagetemperatuurverwarming (ltv). Al die installaties moesten worden verbeterd en aangesloten op een nieuw en efficiënt energiesysteem.

Verschillende adviesbureaus zijn hiermee bezig geweest. Met als vertrekpunt een ontwerpstudie door installatieadviseur INNAX, kwam het geïntegreerde plan van totaalinstallateur Kropman er uiteindelijk als beste uit.

Die unieke oplossing was echter alleen te realiseren met warmtepompen die aan een hele lijst eisen voldoen. Ze moeten enerzijds extreme temperatuurcondities aankunnen, met voldoende regelbereik en een laag GWP koudemiddel. Anderzijds dienen ze door de bestaande situatie te voldoen aan beperkingen ten aanzien van ruimte, gewichtsbelasting, geluid en beschikbare elektrische voedingen.

—————————————————————————————————

Ben Lops, senior adviseur bij installatiebedrijf Kropman: “De technische oplossing zit uitdagend in elkaar, met een vergaande verwevenheid. Mede daardoor werd het lijstje randvoorwaarden voor de warmtepompen langer en langer. Voor mij was de volgende uitdaging om in samenwerking met leveranciers een oplossing te vinden.”

—————————————————————————————————

Oplossing

In oktober 2023 kreeg installateur Kropman van Rivas Zorggroep de opdracht. Het plan werd uitgewerkt op basis van Trane warmtepompen. In maart 2024 gingen de conventionele koelmachines naar de recycling en werden er twee warmtepompen geleverd: Trane City Advantage CXWF 096 en 144 water/water-warmtepompen, met scrollcompressoren en dubbel koudemiddelcircuit.

—————————————————————————————————

Robert den Harder, adviseur Technische Dienst bij Rivas Zorggroep: “Onze oude Trane koelmachines hebben het veertig jaar gedaan, dus dat mag wel gehonoreerd worden! Trane bleek nu het enige merk met een standaard warmtepomp die voldeed aan alle engineeringspecificaties.”

—————————————————————————————————

In het nieuwe duurzame klimaatsysteem van het Beatrix ziekenhuis gaat installatiebedrijf Kropman de laagtemperatuurverwarming verder doorvoeren en de bestaande koudeopslag inzetten als warmte-koudeopslag (WKO). De Trane warmtepompen zorgen samen met de WKO niet alleen voor koeling maar óók voor lagetemperatuurverwarming in een deel van het ziekenhuis.

—————————————————————————————————

Hans de Ruiter, projectleider bij totaalinstallateur Kropman: “Het is een project dat een lange aanloop heeft gehad. Naast de technische inpassing was de grote uitdaging het beschikbare budget. We hadden gewoon de koelmachines kunnen vervangen, maar door te kiezen voor warmtepompen en een betere inzet van de bodemopslag slaan we twee vliegen in één klap. Het is een flexibel en efficiënt systeem.”

—————————————————————————————————

In de zomer wordt de koude gebruikt en de warmte opgeslagen in de bodem (of afgevoerd naar buiten). In de winter andersom. Het systeem kan ook tegelijk koeling en verwarming leveren, bijvoorbeeld in de winter koeling voor de laboratoria van het ziekenhuis.

Naast warmtepompen leverde Trane ook droge koelers. Die zijn nodig om bij maximaal koelvermogen het warmteoverschot af te voeren, want de capaciteit van de WKO is hiervoor te beperkt.

Het systeem kan de droge koelers daarnaast gebruiken om extra warmte of koude in de WKO te laden voor de energiebalans.

—————————————————————————————————

Ben Lops, senior adviseur bij Kropman: “Met de droge koelers is ook gratis vrije koeling te genereren. Ze geven bovendien de mogelijkheid om ’s zomers extra warmte in de bodem te stoppen als balansmaatregel.”

—————————————————————————————————

De benodigde werkzaamheden worden in etappes uitgevoerd in een ziekenhuis dat in vol bedrijf is. De nieuwe koeling is tijdig operationeel en in de zomer gaat Kropman aan de slag met de cv-zijdige aanpassingen. De luchtbehandeling wordt bijvoorbeeld nog aangepast aan lagetemperatuurverwarming.

Het budget voor de verduurzamingsoperatie kreeg de Rivas Zorggroep rond met hulp van een DUMAVA-subsidie voor duurzaam maatschappelijk vastgoed. Installatieadviseur INNAX leverde een waardevolle bijdrage bij de aanvraag van deze subsidie. Ook assisteren zij het bouwmanagement bij de kwaliteitsbewaking in de realisatiefase.

Resultaten

De verduurzaming van de klimaatinstallatie met geavanceerde warmtepompen en warmte-koudeopslag resulteert voor de Rivas Zorggroep in een aanzienlijke vermindering van de operationele kosten en een lagere impact op het milieu.

Nieuwe Trane City water/water warmtepomp

—————————————————————————————————

Robert den Harder van Rivas Zorggroep: “Dankzij de innovatieve aanpak van Kropman en Trane is in het Beatrix ziekenhuis een duurzaam alternatief mogelijk met een WKO-systeem en warmtepompen. We kunnen zo actief bijdragen aan de nationale inspanningen om de klimaatdoelstellingen te halen. De CO₂ footprint van het ziekenhuis is dankzij deze verduurzamingsoperatie zo’n 25% verlaagd!”

—————————————————————————————————

Voor Rivas is dit een cruciale eerste stap in de transitie naar een gasvrij Beatrix ziekenhuis. Zodra daar budget voor is, wordt de stap naar adiabatische bevochtiging gezet en faseren de grote stoomketels uit. De Trane warmtepompen en de WKO gaan dan ook in de rest van het ziekenhuis voor energiezuinige verwarming zorgen. Gezien de beperkte capaciteit van de bestaande bodemopslag wordt dat zo nodig aangevuld met toekomstige stadsverwarming.

Project hoogtepunt

Locatie: Gorinchem, Nederland

Markttoepassing: Gezondheidszorg (ziekenhuis)

Behoefte van de klant: Ca. 1200 kW comfortkoeling en ca. 1600 kW verwarming (in combinatie met WKO)

Geïnstalleerde producten: Trane CXWF 096 en 144 water/water-warmtepompen en droge koelers

Aanbevolen producten

Naam van het product: Trane City Advantage CXWF water/water-warmtepomp

In één oogopslag:

• Compact: past door een standaard nieuwbouw deur
• Met R454B koudemiddel: laag GWP, hoog seizoensrendement
• Flexibel: condensorwatertemperaturen tot +65 °C
• Flexibel: geschikt voor geothermische toepassingen

Product pagina